Przejdź do głównej zawartości

Przesłanki ekskulpacyjne - co musi wykazać członka zarządu, aby nie ponosić odpowiedzialności za długi spółki kapitałowej


Photo by Matthew Henry on Unsplash


Dziś poruszę temat interesujący szczególnie z punktu widzenia pozwanych – członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością , tj. dotyczący przesłanek wyłączenia ich odpowiedzialności. Innymi słowy wskażę, co taka osoba musi wykazać, aby nie odpowiadać za długi spółki kapitałowej.  

Otóż aby odpowiedzieć, na stawiane wyżej pytanie po raz kolejny odwołując się do treści art. 299 k.s.h. trzeba przywołać § 2 ww. regulacji, który stanowi, iż: „Członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, o której mowa w § 1, jeżeli wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody”.

Powyższa norma pozwala na odseparowanie kilku przesłanek, których udowodnienie możliwi wyłączenie odpowiedzialności członka zarządu spółki z o.o., tj:
1. zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości we właściwym czasie lub w tym samym czasie wydanie postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu;
2. brak winy w niezgłoszeniu wniosku o ogłoszenie upadłości;
3. brak szkody wierzyciela pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu.

Odpowiedzialność członka zarządu spółki kapitałowej ma charakter odszkodowawczy, co pozwala analogiczne stosować do niej przepisy Kodeksu Cywilnego dotyczące odszkodowania. Nie można zapominać przy tym, iż w tego rodzaju postępowaniach aktualne są również zarzuty dotyczące zasad ogólnych prawa cywilnego, jak chociażby naruszenie art. 5 k.c., czy 6 k.c., na które można powoływać się w zależności od okoliczności fatycznych przedmiotowej sprawy. 

O ile wyliczenie przesłanek odpowiedzialności członków zarządu spółki z o.o. nie nastręcza trudności, o tyle problematycznym może być ich wykazanie. Jeżeli spojrzymy na wskazane punkty, łatwo można spostrzec, iż jedynie złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości może być łatwe do wykazania, jednak i w tym przypadku pozostaje jeszcze kwestia „właściwego czasu”, który to jest pojęciem niezwykle nieostrym. 

Praktyka pokazała jednak, iż pomimo utrudnionych możliwości obrona członka zarządu jest możliwa, a w wielu przypadkach skuteczna. Sukces w tym zakresie zależy jednak od umiejętnego powadzenia postępowania oraz wykorzystywania środków dowodowych i okoliczności sprawy do podnoszonych przez siebie argumentów. W następnych tematach będę starał się po kolei wyjaśnić problematykę poszczególnych przesłanek ekskulpacyjnych, aby naświetlić funkcjonowanie powyższych w praktyce orzeczniczej.

Pozdrawiam
Tomasz Duda



Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Powództwo przeciwko członkom zarządu, a odsetki, odsetki w sprawach przeciwko członkowi zarządu

W dzisiejszym poście zajmę się problemem odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia, w powództwie przeciwko członkom zarządu. Jak można się domyślać, to kolejny temat, który nie doczekał się jednolitości w doktrynie i orzecznictwie. Aby bliżej zapoznać się problemem, należy rozwinąć temat w kontekście elementów roszczenia dochodzonego na podstawie art. 299  § 1 k.s.h. w kilku aspektach.  Odsetki za opóźnienie spełnienia świadczenia przez członka zarządu Dopuszczalność naliczania odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia przez członka zarządu zależy od elementu składowego roszczenia. Odniosę się do niego przez pryzmat poszczególnych elementów roszczenia: 1. należność główna – we wskazanym zakresie właściwie nie ma sporów – od należności głównej stwierdzonej tytułem wykonawczym przeciwko spółce należą się odsetki ustawowe. Jeżeli do kwoty stwierdzonej tytułem egzekucyjnym doliczone są skapitalizowane odsetki za opóźnienia należne wobec spółki, to również należy kwo

Nakaz zapłaty w sprawach przeciwko członkowi zarządu spółki z o.o. z art. 299 k.s.h. – teoria i rzeczywistość

Dziś na blogu zajmę się nietypową, choć ciekawą kwestią – dopuszczalnością i praktyką wydawania przez sąd nakazów zapłaty w sprawach z art. 299 k.s.h. Zacznę od tego, iż przy rozpoznawaniu spraw przeciwko członkom zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością najczęściej spotykamy się ze standardową prawidłowością pism procesowych – pozew -> odpowiedź na pozew. Moje doświadczenie pokazuje, iż otrzymując do prowadzenia sprawę na podstawie art., 299 k.s.h. z zasady należy spodziewać się wezwania do złożenia odpowiedzi na pozew w terminie 14 dni. Zdaje mi się, że wśród składów orzekających utarła się praktyka, iż tego rodzaju sprawy są na tyle skomplikowane faktycznie, iż nie ma podstaw do wydania nakazu zapłaty (tak mi się wydaje). Czy jednak słusznie? Czy w sprawach rozpatrywanych na podstawie art. 299 k.s.h. wydawanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym jest dopuszczalne, a jeśli tak to czy powinno stanowić to regułę, czy wyjątek? Nakaz zapłaty w postępowaniu u