Odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o.

1 grudnia 2017 roku Sąd Najwyższy w sprawie o sygn. akt III CZP 65/17 podjął uchwałę, która w środowisku wzbudziła spore zainteresowanie. Dało się nawet zauważyć opinie, iż treść tej uchwały właściwie niweczy  możliwość powołania się przez członka zarządu w procesie na brak szkody wierzyciela, gdy okaże się, że nawet gdyby we właściwym czasie wierzyciel wszczął postępowanie egzekucyjne i tak nie zaspokoiłby wierzytelności. Czy aby na pewno uchwała ta rozwiązuje problem odpowiedzialności osób, które objęły funkcje członka zarządu po upływie terminu określanego, jako właściwy czas do ogłoszenia upadłości spółki?   printscreen ze strony http://www.sn.pl/ Przywołajmy jej treść: „Członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, który objął tę funkcję wtedy, gdy spółka była niewypłacalna, ponosi odpowiedzialność przewidzianą w art. 299 k.s.h. za długi spółki powstałe po objęciu przezeń funkcji, także wtedy, gdy zgłoszony przez niego wniosek o ogłoszenie upadłości spółki zo

Przedsiębiorcy i osoby mające do czynienia z obrotem gospodarczym w ostatnich latach niewątpliwie spotkali się z rosnącą popularnością spółek komandytowych,. W których komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Pomijając względy podatkowe, jakie przemawiają za utworzeniem tego rodzaju struktury, dominuje przekonanie, iż daje ona osobom zarządzającym spółką dużo większe poczucie bezpieczeństwa. Tym samym osoba lub osoby kryjące się za podmiotem pod firmą „X spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w Y” mogą odczuwać złudne bezpieczeństwo związane z ewentualnym dochodzenie od nich roszczeń, zaś potencjalni wierzyciele – przeciwnie, mogą poczuć obawę związaną z rzekomą niemożliwością odzyskania należności od podmiotów „kaskadowych”. Czy słusznie? unsplash.com Dziś zajmę się zagadnieniem, jaką drogę powinien obrać wierzyciel, aby dochodzić swoich należności od spółki komandytowej, której wspólnikiem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialno

W większości przypadków, w sprawach przeciwko członkom zarządu spółek z ograniczoną odpowiedzialnością z art. 299 k.s.h., dochodzący swoich roszczeń wierzyciel legitymuje się już tytułem egzekucyjnym przeciwko samej spółce. Subsydiarny charakter odpowiedzialności członków zarządu przejawia się w tym, że wierzyciel, który nie wyegzekwował swojej wierzytelności od spółki, nie musi na zasadach ogólnych dowodzić wysokości doznanej wskutek tego szkody. Wystarczające będzie przedłożenie tytułu egzekucyjnego stwierdzającego istnienie zobowiązania spółki (zob. uchwała SN z dnia 15 czerwca 1999 r., III CZP 10/99, OSNC 1999, nr 12, poz. 203). Co jednak, gdy wierzyciel nie legitymuje się tytułem wykonawczym przeciwko spółce? Czy może skutecznie wystąpić z powództwem przeciwko członkowi zarządu?  Generalnie przyjmuje się, że wierzyciel dochodzący swoich roszczeń od członka zarządu spółki z o.o. powinien legitymować się tytułem egzekucyjnym przeciwko tej osobie prawnej i jest to swego rod

Dziś na blogu zajmę się nietypową, choć ciekawą kwestią – dopuszczalnością i praktyką wydawania przez sąd nakazów zapłaty w sprawach z art. 299 k.s.h. Zacznę od tego, iż przy rozpoznawaniu spraw przeciwko członkom zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością najczęściej spotykamy się ze standardową prawidłowością pism procesowych – pozew -> odpowiedź na pozew. Moje doświadczenie pokazuje, iż otrzymując do prowadzenia sprawę na podstawie art., 299 k.s.h. z zasady należy spodziewać się wezwania do złożenia odpowiedzi na pozew w terminie 14 dni. Zdaje mi się, że wśród składów orzekających utarła się praktyka, iż tego rodzaju sprawy są na tyle skomplikowane faktycznie, iż nie ma podstaw do wydania nakazu zapłaty (tak mi się wydaje). Czy jednak słusznie? Czy w sprawach rozpatrywanych na podstawie art. 299 k.s.h. wydawanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym jest dopuszczalne, a jeśli tak to czy powinno stanowić to regułę, czy wyjątek? Nakaz zapłaty w postępowaniu u

W jednym z poprzednich tematów zajmowałem się terminem „czasu właściwego” do wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości. Dziś skupię się na przesłance, która musi być spełniona, aby w ogóle rozważać ww. pojęcie. Mianowicie – niewypłacalności spółki. Zgodnie z art. 10 ustawy prawo upadłościowe, upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. Tożsama regulację zawierała wskazana norma pod reżimem ustawy obowiązującej przed dniem 1 stycznia 2016 roku – prawo upadłościowe i naprawcze. unsplash.com Ze wskazanych regulacji wynika więc następująca prawidłowość:  niewypłacalność -> (termin do wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości) -> wniosek o ogłoszenie upadłości  W konsekwencji kluczowe zawsze pozostaje ustalenie terminu, kiedy spełnione zostały przesłanki niewypłacalności. Temat ten należy zacząć od przedstawienia cezury czasowej w postaci dnia 1 stycznia 2016 roku, która rozgranicza okresy obowiązywania dwóch ustaw – prawo upa

Drugą przesłanką egzoneracyjną z art. 299 § 1 k.s.h., która uwalnia członka zarządu spółki od odpowiedzialności za jej zobowiązania jest brak winy tej osoby w niezgłoszeniu wniosku o ogłoszenie upadłości tego podmiotu w terminie.  Czym jest „brak winy”? Najbardziej ogólnie rzecz ujmując wskazany termin oznacza przeszkody występujące po stronie osoby członka zarządu spółki, uniemożliwiające mu złożenie we właściwym czasie wniosku o ogłoszenie upadłości.  Z pozoru jest to przesłanka bardzo ogólna i wydawać by się mogło, że nietrudna do wykazania, bowiem w funkcjonowaniu organu każdej spółki, jak i wżyciu każdego członka zarządu zazwyczaj zdarzają się sytuacje, które mogłyby uzasadniać twierdzenie, iż nie jest on winny niezgłoszenia wniosku. W szczególności, gdy zarząd jest kilkuosobowy i pojawia się kwestia „przerzucania” odpowiedzialności pomiędzy poszczególnymi członkami zarządu spółki. Czasami okazuje się, że mimo reprezentacji indywidualnej, nikt w chwili niewypłacalności podmio

Lektura art. 299 §2 k.s.h. prowadzi do wniosku, ze pierwszą i właściwie najważniejszą przesłanką egzoneracyjną jest zgłoszenie we właściwym czasie wniosku o ogłoszenie upadłości, bądź wydane w tym czasie postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu. Przesłanka dotycząca postępowania upadłościowego jest Kodeksowi już dość znana, zaś postanowienia dotyczące postępowania restrukturyzacyjnego pojawiły się w Kodeksie Spółek Handlowych po wejściu w życie ustawy Prawo Restrukturyzacyjne, więc z dniem 1 stycznia 2016 roku.  Rozpoczynając wywód w kwestii „właściwego czasu” trzeba pamiętać zatem, że jeżeli nastąpił on przed dniem 1 stycznia 2016 roku to przesłanką egzoneracyjną będzie jedynie zgłoszenie we właściwym czasie wniosku o ogłoszenie upadłości, zaś po tym terminie – również wydane w tym czasie postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w pos

Zmierzając do wyłączenia odpowiedzialności za zobowiązania spółki z o.o. członkowie zarządu sięgają po różne argumenty, mniej lub bardziej skuteczne. Czasami analiza swojego postępowania w świetle przesłanek egzoneracyjnych z art. 299 k.s.h., czy 116 o.p. przesłania kwestie pierwotne i ich legitymację bierną do wzięcia udziału w sprawie.  Wiele osób, które pełnią funkcje członków organów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie zdaje sobie sprawy, że skazanie ich za określone typy przestępstw w ogóle wyklucza możliwość pełnienia przezeń tej funkcji.  Odwołując się do kluczowego z ww. perspektywy art. 18 k.s.h należy stwierdzić, iż zgodnie z §  2 tej normy, nie może być członkiem zarządu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej albo likwidatorem osoba, która została skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwa określone w przepisach rozdziałów XXXIII-XXXVII Kodeksu karnego oraz w art. 585 3 , art. 587, art. 590 i w art. 591 k.s.h. W skrócie mowa tu o szeroko pojętych przestępst

Odszkodowawczy charakter odpowiedzialności członków zarządu spółki z o.o. jest powszechnie akceptowany w orzecznictwie oraz wśród znacznej części doktryny prawnej. W konsekwencji, w toku postępowania prowadzonego na podstawie art. 299 k.s.h naturalnym i zasadnym wydaje się korzystanie z zarzutów, przysługujących pozwanemu członkowi zarządu, na zasadach ogólnych. Kwestie, czy zasadnym będzie takie stanowisko i czy pozwany prezes zarządu może powoływać się na przyczynienie się wierzyciela do powstania szkody postaram się omówić w dzisiejszym temacie.  Stosownie do treści art. 2 k.s.h. w sprawach dotyczących tworzenia, organizacji, funkcjonowania, rozwiązywania, łączenia, podziału i przekształcania spółek handlowych nieuregulowanych w ustawie stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego. Jeżeli wymaga tego właściwość (natura) stosunku prawnego spółki handlowej, przepisy Kodeksu cywilnego stosuje się odpowiednio.  W doktrynie ugruntował się natomiast pogląd, iż o kwestiach nieuregulowanyc

W dzisiejszym poście zajmę się problemem odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia, w powództwie przeciwko członkom zarządu. Jak można się domyślać, to kolejny temat, który nie doczekał się jednolitości w doktrynie i orzecznictwie. Aby bliżej zapoznać się problemem, należy rozwinąć temat w kontekście elementów roszczenia dochodzonego na podstawie art. 299  § 1 k.s.h. w kilku aspektach.  Odsetki za opóźnienie spełnienia świadczenia przez członka zarządu Dopuszczalność naliczania odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia przez członka zarządu zależy od elementu składowego roszczenia. Odniosę się do niego przez pryzmat poszczególnych elementów roszczenia: 1. należność główna – we wskazanym zakresie właściwie nie ma sporów – od należności głównej stwierdzonej tytułem wykonawczym przeciwko spółce należą się odsetki ustawowe. Jeżeli do kwoty stwierdzonej tytułem egzekucyjnym doliczone są skapitalizowane odsetki za opóźnienia należne wobec spółki, to również należy kwo

Podniesienie zarzutu z art. 5 k.c. w wielu sprawach jawi się jako ostateczność. W pewnych sytuacjach, gdy na argumentację prawną przeciwnika strona jest bezradna, to powołuje ten zarzut „ostatniej szansy”. Nieraz można nawet odnieść wrażenie, że w środowisku prawników, naruszenie zasad współżycia społecznego nabrało niejako pejoratywnego znaczenia i jest traktowane lekko ironicznie.  Co więcej, zarzut nadużycia prawa czy naruszenia zasad współżycia społecznego z reguły podnoszony jest w sprawach pomiędzy osobami fizycznymi. Tym bardziej, na pierwszy rzut oka zdziwienie może budzić poruszanie tej problematyki  w sprawach o charakterze gospodarczym, których przykładem jest dochodzenie wierzytelności od członków zarządu spółek kapitałowych.  CC0 License Użycie przedmiotowego argumentu bywa jednak wskazane i uzasadnione w danym przypadku. Zgodnie z art. 5 k.c.: „nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa l